Najot Kemasi sayti Ушбу сайт Аҳли-Байт ғояси асосидаги соф ва ҳаётбахш Ислом дини ҳақида ишончли манбаларга таяниб теран маълумотларни ҳақиқат изловчиларига тақдим этиб боради.
Related Articles
Шундай қилиб, инсон вужуди турли касалликлар билан касалланса, маълум-бир ақл-идрокда мавжуд бўлган фикрлар уйғунлиги турли омиллар ва ёмон хислатлар билан бузилиши мумкин.
Ақл-идрокнинг кучига қарамай, у шахснинг хулқидан холи бўла олмайди. Шунинг учун инсон ўзининг фикри, ахлоқи ва руҳий ҳолатига муносиб келадиган тарбияга эга бўлганда бахтни ҳис этиши мумкин. Инсоннинг мажбурияти унинг осойишталиги ва бахтини хира қилувчи сифатларнинг илдизини йўқ қилишдир. Уйғун фикрлашни яратишга кўмаклашувчи омил иккита: некбинлик (оптимизм) ва ҳаёт ҳамда бировларни кўтаринки руҳ билан ҳаракатлантириш.
Некбинлик ва атрофдагиларга яхши кайфият билан нигоҳ қилиш одамлар орасида яшаш учун кафолатдир. Ненкбинликнинг тескариси – тушкунлик (пессимизм) ва адолатли фикрлашни қамал қилувчи ҳамда камолот йўналишида интилиш қобилиятни сусайтирувчи носоғлом фикр юритишдир. Ҳаммасидан кўра ҳам некбинликни фикрлашнинг кенг доирасини янада кенгайтирувчи, қоронғиликдаги ёғду сифатида таърифлаш мумкин. У билан инсонда эзгуликка муҳаббат уйғонади, шу билан унинг дунёқарашини янгича ривожлантиради ва уни янгича қабул қила олишнинг шартшароитларини яратади, ҳаётнинг янгича гўзал бўёқларини кўриш имконини беради, охир оқибатда, барча одамларни янги дунёда кўриш қобилиятига эга бўлиш ва ҳар бир киши ҳақида тенг ва адолатли фикрлаш имкониятига эриштиради.
Некбин одамлардан азоб-уқубатлар чекинади, уларнинг орзу-умидлари кўпаяди, бунда жамиятнинг турли элементлари билан унинг энг яхши воситаларидаги зоҳирий ва руҳий алоқалари сақланиб қолади. Инсоннинг ҳаётидан кўпгина муаммоларни йўқ қилувчи некбинликдан бошқа омил йўқдир. Некбин одамларнинг юзларидаги бахтлилик белгилари бошқаларга нисбатан кўпроқ кўриниб туради, бу фақат уларнинг қониқишларидагина эмас, балки уларнинг бутун ҳаётлари давомида ижодий ва салбий вазиятлар пайтида бирдек намоён бўлади. Некбин одамнинг сокин қалбидан ҳар доим бахт нурлари ёғилиб туради. Бошқаларнинг ишончини қозонмоқ эҳтиёжи муҳим аҳамиятга эгадир. Одамлар ўртасида ўзаро ишонч бўлиши учун некбинлик улар ҳаётининг бир бўлаги бўлиши керак. Бу инсоннинг ва жамиятнинг бахтига бевосита таъсир кўрсатувчи шартдир.
Исталган жамият аъзолари ўртасидаги ишонч ушбу жамиятнинг олға интилишидаги муҳим омилдир. Худди шунинг аксидек, ишончсизлик исталган ижтимоий жамиятнинг келажаги учун ҳар доим номақбул туйғудир. Бунга яна қўшиш мумкинки, уйғунлик, ҳамкорлик ва ишонч некбинликнинг асосий ижтимоий самаралари доирасидадир. Боз устига жамиятнинг бўлинмалари ўртасида яшаш-турмуш муҳаббат, ишонч ва бошқалардан эзгуликни кутиш асосида қурилса, исталган ижтимоий ҳаётда осойишталик ҳукмронлик қилиши мумкин. Бу соҳада бир тадқиқотчи шундай деган: “Эзгу ниятлар ишончнинг белгисидир, ишонч ва умидларсиз ҳеч нарсага эришиб бўлмайди”.
Бировнинг бошқаларга ишончи ортиб борса, унинг ўзига нисбатан ҳам ишончи ортади; бу истисносиз барча жамиятларда содир бўладиган табиий ҳодисалардан биридир. Биз бу ерда шуни инкор қилмоғимиз лозимки, бир томондан некбинлик ва бошқаларга ишонч, бошқа томондан эса бошқа бир шахсга асоссиз тезлик билан ишонч пайдо қилиш ўртасида катта фарқ бордир. Ишонч мусулмон киши ўзи билмаган одам томонидан тўла забт этилиши зарур дегани, ёки уларнинг гапларининг аниқлиги текширилмай ёки аниқланмай туриб уларни эшитиш лозим дегани эмас.
Шунингдек, ишонч тушунчасини биз жиноят ва адолатсизлик айби бўлган кишиларга нисбатан ишлата олмаймиз. Ҳақиқатда ишонувчан одам танқидий таҳлилдан фойдаланади ва ҳар бир ишдан келиб чиқиб кутиладиган натижаларни ўрганиб чиқади. Шунинг учун унинг ахлоқи эҳтиёткорлик ва ҳушёрлик асосида қурилади, унинг бу иши синчковлик билан кузатиш ва чуқур фикрлашга асосланади.
