Home / Ахлоқ ва исломий тарбия / Сотқинлик ва унинг оқибатлари

Сотқинлик ва унинг оқибатлари

.Шубҳа йўқки, жамиятда бузуқлик ва порахўрликнинг тарқалишига турли омиллар сабаб бўлади. Ахлоқсизлик ва ижтимоий ахлоқнинг тубанлашиши билан  боғлиқ омилларнинг таҳлили шуни кўрсатдики, уларнинг ичида устун турувчиси сотқинликнинг одамлар ақли ва онгига таъсир қилиш омилидир.

Биз шу нарсани аниқлаб олишга эришдикки, жамиятнинг ўзининг мавжудлигига, унинг маънавиятига таҳдид солувчи хавф биринчи навбатда сотқинликдан келиб чиқади. Сотқинлик одамни маъюс қилади, уни хатолар қилишга, адашишга мажбур қилади. Васваса кучайган  вақтида,  мудҳиш фикрлар инсонни паст ҳатти-ҳаракатлар қилишга чорлаганда, идрок ва имон ўзининг ўрнини лаҳзалик фойдага бўшатиб берганда сотқинликнинг хавфи ошади. Ҳар бир инсон унга ишонишларига муҳтождир. Хоҳ ишчи, хоҳ савдо ходими бўлсин – улардан ҳар бири, афсуски, сотқинлик ҳисобига моддий фойда кўриш қўлидан келади. Бу  нарсани амалга оширишгач, ушбу одамлар маълум бир вақтда атрофдагилардан ўзларининг ҳақиқий даромад манбаларини яшириб юраверадилар. Аммо, вақт ўтиши билан сир ошкор бўлади, ҳаммаси аён бўлади ва шунда улар атрофдагиларнинг ишончларидан маҳрум бўладилар. Бундан ташқари, бу каби бадномлик натижасида ушбу одамлар  вакили ҳисобланган ижтимоий синфнинг обрўси тушиб кетади. Сотқинлик қилган одамлар доимий равишда васваса билан яшашади, доимий безовта бўлиб юради, одамлар билан муомалада бўлганда ўзини тузалмас пессимист сифатида намоён қилишади. Шу нарсани далил деб ҳисобламоқ лозимки, ижтимоий осойишталик ва тартиб ижтимоий хавфсизлик билан боғлиқдир. Жамиятнинг ижтимоий низолар ва хавфсизлигига  таҳдид қилиш сотқинликдан келиб чиқар экан, бутунлай аёнки бу нарса (сотқинлик) ҳуқуқий жамиятнинг ўзининг мавжудлигига таҳдид солади.  Ҳақиқатда ҳам, сотқинликдан ҳимоя йўқ экан, эркинлик, қардошлик, инсонпарварлик ҳақида сўз бўлиши мумкин эмас. Сотқинлик алоҳида бир ишлар билан чегараланиб қолмасдан, инсон фаолиятининг барча соҳаларини қамраб олади. Сўзлари ва ҳатти-ҳаракатларини таҳлил эта бориб,  биз уларнинг аниқ чегаралари ҳақида маълумотга эга бўламиз ва агар бирор-бир киши уларнинг чегарасидан чиқса, бу унинг ёлғончилик ва сотқинлик оламига кирганлигидир. Айтишларича, бир вақтларда буюк бир инсон ўз ўғлига шундай маслаҳат берган экан: “Ўғлим, сотқинликдан келган бойлик ўрнига камабағал ва уйсиз бўлганинг афзал. Шону-шуҳратсиз ва юксак мартабасиз яша,  аммо тиришқоқлик ва кураш билан ҳаётда юксакликларни эгаллашда бошқаларга халақит берма. Дардга, озиб-тўзиб кетишларга, азоб-уқубатларга чида, аммо, бошқаларга алдоқчилик ва мақтанчоқлик билан ютуқларга эришишларига халақит берма. Донгдор ва машҳур одамлар билан дўст тутинишдан, бошқалар эришадиган хайрихоҳликлардан сақлан. Художўй ва тақводорлик турмуш тарзи билан яша, соч-соқолинг оқаргунча шундай яша, аммо ўзингни кейинчалик қизаришга олиб келадиган ножўя ишларни асло қилма. Аллоҳга шукур қил, унга пок қалбинг ва некбинлик  ҳисси билан тан бер”.

Share

Check Also

Ҳаётингиз давомида ризқ ва барака кўпайишини хоҳлайсизми?!

БИСМИЛЛАҲИР РОҲМАНИР РОҲИЙМ Ушбу суҳбатимизда эътиборингизни ўта теран маъноли бўлган уч сўзга қаратмоқчимиз: Неъмат сўзи, …

Fikr bildirish

Email manzilingiz chop etilmaydi. Majburiy bandlar * bilan belgilangan

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.