Home / Ислом тарихи / Сиффийн жангида Аммор ибн Ёсир(р.а)нинг шаҳид бўлиши

Сиффийн жангида Аммор ибн Ёсир(р.а)нинг шаҳид бўлиши

 وَعَمَّارٌ يُجَاهِدُ وَيُنَادِى بَيْنَ الصَّفَّيْنِ الرَّوَاحَ الرَّوَاحَ اِلَى الْجَنَّةِ وَلَمَّا اسْتَسْقَى فَسُقِىَ اللَّبَنَ كَبَّرَ وَقَالَ: قَالَ لِى رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ: «آخِرُ شَرَابِكَ مِنَ الدُّنْيَا ضَيَاحٌ مِنْ لَبَنٍ وَتَقْتُلُكَ الْفِئَةُ الْبَاغِيَةُ» فَاعْتَرَضَهُ أَبُو الْعَادِيَةِ الْفَزَارِىُّ فَقَتَلَهُ.

 Ҳолбуки, Аммор(разияллоҳу анҳу)(Сиффийн жангида) жиҳод қилар ва икки қўшин орасида: Жаннат сари шошилинг, шошилинг! дея нидо қилар эди.

У сув сўраган пайтда унга сут ичирганларида, баралла такбир айтди ва бу сўзни Пайғамбар(саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи)дан нақл қилдики, ул ҳазрат (буюк саҳобалари бўлмиш Амморга хитоб қилиб) шундай марҳамат қилдилар: «Дунёда сен ичадиган энг охирги ичимлик, бир оз сут бўлгай ва сени бу туғёнгар ва тажовузкор гуруҳ қатл этишади.»[1] Сунгра эса Абул Одия Фазорий, ҳазрати Аммор(разияллоҳу анҳу)га ҳужум қилиб, уни шаҳид қилди.

Изоҳ:

عَنْ اَبِى أَيُّوبِ الْأَنصَارِى يَقُولُ: سَمِعْتُ النَّبِىَّ1 يَقُولُ لِعَمَّارِ بِنْ يَاسِرٍ: تَقْتُلُكَ الْفِئَةُ الْبَاغِيَةُ وَ أَنْتَ مَعَ الحَقِّ وَ الحَقُّ مَعَكَ يَا عَمَّارُ إِذَا رَأَيْتَ عَلِيًّا سَلَكَ وَادِيًا وَ سَلَكَ النَّاسُ وَادِيًا غَيرَهُ فَاسْلُكْ مَعَ عَلِيٍّ وَ دَعِ النَّاسَ، اِنَّهُ لَنْ يُدْلِيكَ فِى رَدًى وَ لَنْ يُخْرِجَكَ مِنَ الهُدَى.

 «Абу Айюби Ансорий ривоят қилиб дедики: Расулуллоҳ(саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи)Аммор бин Ёсир(разияллоҳу анҳумо)га хитоб қилиб шундай марҳамат қилдилар: Сени туғён қилувчи тажовузкор гуруҳ қатл этгай. Ҳолбуки, сен ҳақ билан ва ҳақ сен билан бирга бўлур. Эй Аммор! Агар Алини бир йўлдан бораётган ҳолда ва инсонлар эса бошқа йўлдан бораётганларини кўрсанг, шунда сен инсонларни қўйиб, Али билан бирга йўл олгин, (у борган йўлдан биргаликда боргин) зероки, у ҳаргиз сени ҳалокат йўлига киргазмайди ва ҳаргиз сени ҳидоят йўлидан чиқармайди».[2]

 Ушбу ҳадисда Расулуллоҳ(саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи)Аммор ибн Ёсир(разияллоҳу анҳумо)га имом Али(алайҳис салом) билан бирга бўлишни буюрганликлари сабабли, Муъовияга қарши бўлган Сиффийн жангида имом Али ёнларида урушаётган пайтда Муъовиянинг қўшинидан бўлган Абул Одия Фазорий, ҳазрати Амморнинг орқасидан келиб, бошларидан қилич билан уриб, у зотни шаҳид қилгунига қадар, ҳазрати Аммор доим имом Али(алайҳис салом) билан бирга эдилар.

فَعَلَى أَبِى الْعَادِيَةِ لَعْنَةُ اللَّهِ وَلَعْنَةُ مَلاَئِكَتِهِ وَرُسُلِهِ أَجْمَعِينَ وَعَلَى مَنْ سَلَّ سَيْفَهُ عَلَيْكَ وَسَلَلْتَ سَيْفَكَ عَلَيْهِ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ وَالْمُنَافِقِينَ إِلَى يَوْمِ الدِّينِ وَعَلَى مَنْ رَضِىَ بِمَا سَأَلََكَ وَلَمْ يَكْرَهْهُ وَأَغْمَضَ عَيْنَهُ وَلَمْ يُنْكِرْ أَوْ أَعَانَ عَلَيْكَ بِيَدٍ أَوْ لِسَانٍ أَوْ قَعَدَ عَنْ نَصْرِكَ أَوْ خَذَلَ عَنِ الْجِهَادِ مَعَكَ أَوْ غَمَطَ فَضْلَكَ وَجَحَدَ حَقَّكَ أَوْ عَدَلَ بِكَ مَنْ جَعَلَكَ اللَّهُ أَوْلَى بِهِ مِنْ نَفْسِهِ.

 «Абул Одияга ва эй мўъминлар амири! Сизга қарши қилич кўтарган ва сиз уларга қарши қилич кўтарган мушриклар ва мунофиқларга, ҳамда сизга раво кўрилган ёвузликка рози бўлган ва ўз нафратини ушбу ёвузликка изҳор қилмаган ва сизга нисбатан бўлган ноҳақликларга кўз юмган ва ўша ҳақсизликка қаршилик билдирмаган кишига, ёки қўли ва тили билан сизга қарши (душманларингиз манфаати учун) ёрдам берган, ёхуд сизга кўмаклашиш учун оёққа турмаган ва сиз билан биргаликда жиҳод қилишдан ўзини четга тортган ёки фазилатингизни билиб туриб, инкор этган ва (Ислом умматига Пайғамбаримиз Муҳаммад(саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи)дан сўнг, Аллоҳ томонидан халифа, пешво, валий ва йўлбошчи этиб танланганингиз хусусидаги) ҳақингизни билиб туриб, тан олмаган ёки Аллоҳ таоло сизни ундан устунроқ ва сазоворроқ қилган кишини сиз билан тенг ва баробар деб билган кимсага, Қиёмат кунигача Аллоҳнинг лаънати ва Унинг малоикаларининг лаънати ҳамда, барча пайғамбарларининг лаънати бўлсин!»

وَصَلَواتُ اللَّهِ عَلَيْكَ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ وَسَلاَمُهُ وَتَحِيَّاتُهُ وَعَلَى الأَئِمَّةِ مِنْ آلِكَ الطَّاهِرِينَ اِنَّهُ حَمِيدٌ مَجِيدٌ.

 «Сизга ва сизнинг хонадонингиз ва зурриётингиздан бўлган пок имомларга (яъни: ҳар қандай турли хил хато ва гуноҳлардан узоқ бўлган ўн бир пок ва маъсум имомларга) Аллоҳнинг салавоти, раҳмати ва Унинг баракоти ва саломи бўлсин! Дарҳақиқат, У ҳамду сано ва мақтов Эгаси ва Юксак Зотдир».



[1] .Алоуддин Ал-Муттақил Ҳиндий, аҳли суннатнинг буюк муҳаддисларидан бири бўлиб, унинг «Канзул уммол» номли китобининг 11-жилди, 720-726-бетларга қаранг.(Ар-рисола муассасаси нашри.)

[2]. Ушбу ҳадисни қуйидаги аҳли суннат олимлари ўз китобларида келтирганлар:

  1. 1. Хоразмий, «Маноқибу Амирил муъминийн», 105-б.
  2. 2. Ибн Асокир, «Тариху мадинати Дамашқ», 3-ж, 170-б, ва 8-ж, 120-б.

 

 

 

 

 

Share

Check Also

Ислом тариxининг қора саҳифалардан бири-1

Бисмиллоҳир Раҳмонир Раҳим Ўттиз иккинчи ҳижрий сана. Қудратли Ислом давлатининг пойтахти Мадинаи Мунаввара шаҳри. Ўша …

Fikr bildirish

Email manzilingiz chop etilmaydi. Majburiy bandlar * bilan belgilangan

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.