Najot Kemasi sayti Ушбу сайт Аҳли-Байт ғояси асосидаги соф ва ҳаётбахш Ислом дини ҳақида ишончли манбаларга таяниб теран маълумотларни ҳақиқат изловчиларига тақдим этиб боради.
Related Articles
Бисмиллоҳир Раҳмонир Раҳим
Кунига беш маҳал намоз ўқиш бизларга вожиб эканлигини яxши биламиз. Аммо намоз ўқишнинг қандай ҳикмати борлиги ҳақида кўпчилик билмаса керак, деб ўйлаймиз. Бу ҳақда мўминлар амири ҳазрат Али (алайҳис салом)дан ривоят қилинган гўзал бир ҳикматли ҳадисни эътиборингизга ҳавола этмоқчимиз:
وَ قَالَ [عليه السلام] فَرَضَ اللَّهُ الْإِيمَانَ تَطْهِيراً مِنَ الشِّرْكِ وَ الصَّلَاةَ تَنْزِيهاً عَنِ الْكِبْرِ وَ الزَّكَاةَ تَسْبِيباً لِلرِّزْقِ وَ الصِّيَامَ ابْتِلَاءً لِإِخْلَاصِ الْخَلْقِ وَ الْحَجَّ تَقْرِبَةً لِلدِّينِ وَ الْجِهَادَ عِزّاً لِلْإِسْلَامِ وَ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ مَصْلَحَةً لِلْعَوَامِّ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ رَدْعاً لِلسُّفَهَاءِ وَ صِلَةَ الرَّحِمِ مَنْمَاةً لِلْعَدَدِ وَ الْقِصَاصَ حَقْناً لِلدِّمَاءِ وَ إِقَامَةَ الْحُدُودِ إِعْظَاماً لِلْمَحَارِمِ وَ تَرْكَ شُرْبِ الْخَمْرِ تَحْصِيناً لِلْعَقْلِ وَ مُجَانَبَةَ السَّرِقَةِ إِيجَاباً لِلْعِفَّةِ وَ تَرْكَ الزِّنَى تَحْصِيناً لِلنَّسَبِ وَ تَرْكَ اللِّوَاطِ تَكْثِيراً لِلنَّسْلِ وَ الشَّهَادَاتِ اسْتِظْهَاراً عَلَى الْمُجَاحَدَاتِ وَ تَرْكَ الْكَذِبِ تَشْرِيفاً لِلصِّدْقِ وَ السَّلَامَ أَمَاناً مِنَ الْمَخَاوِفِ وَ الْأَمَانَةَ نِظَاماً لِلْأُمَّةِ وَ الطَّاعَةَ تَعْظِيماً لِلْإِمَامَةِ. (حکمة 252 نهج البلاغة)
«Аллоҳ таоло қалбимиз ширкдан покланиши учун иймонни, кибрдан узоқлашишимиз учун намозни, йўқсилларга ризқ бўлсин дея закотни, халқнинг иxлос даражасини синаш учун рўзани, динни қувватлантириш учун ҳажни, Исломнинг шуҳрати ва барқарорлиги учун жиҳодни, умумхалқ маслаҳати учун амри маъруфни (яхшиликка буюришни), фаросатсизларни ёмонликлардан қайтариш учун наҳйи мункарни (ёмонликдан қайтаришни), қавм-қариндошлар кўпайиши учун силаи раҳимни, қонлар тўкилишининг олдини олиб ҳимоя қилиш учун қасосни, гуноҳларнинг жирканчлигини буюк кўрсатиш учун ҳудудни (шариатнинг жиноий жазога оид ҳукмларини) ижро этишни, ақлни сақлаб қолиш учун майхўрликдан сақланишни, халқни иффат ва покдомонликка ундаш учун ўғриликдан узоқлашишни, насл-насабни покиза сақлаб қолиш учун зинони тарк этишни, наслни кўпайтириш учун лавотни (эркаклар ўзаро қўшилишини) тарк этишни, ҳақ-ҳуқуқлар инкор этилишининг олдини олишга ёрдам бўлсин деб гувоҳлик беришларни, ростгўйликни эъзозлаш учун ёлғонни тарк этишни, қўрқишлардан омон қолиш учун салом беришни, умматни назму тартибга солиш учун омонатли бўлишни ва имомат-раҳбарлик мақомини эъзозлаш учун имом ва раҳбарга бўйин сунишни вожиб қилган». (Наҳжул балоға; 252-ҳикмат)
Аллоҳ таоло бизларга вожиб деб буюрган амалларнинг шак-шубҳасиз, ҳикмати бор. Аммо ҳеч қайсимизнинг нима учун буни вожиб қилди экан? Сабабини тушунмагунимча бу амални бажара олмайман, деб айтишга асло ҳаққимиз йўқ. Лекин шунга қарамай, баъзида пайғамбаримиз Муҳаммад Расулуллоҳ (саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи васаллам) ёки ул зотнинг пок наслларидан бўлмиш имомларимиз айрим аҳкомларнинг вожиб қилинганлик ҳикмати ҳақида одамларга тушунтириш ишларини олиб борганлар.
Юқорида келтирган ҳадисимиз ҳам ана шундай ҳадислар туркумига киради ва унда баъзи аҳкомларнинг айрим ҳикматлари ҳақида сўз юритилган. Жумладан, бизнинг такаббурликдан сақланишимиз йўлларидан бири – бу бутун борлиқни яратган Тангри таоло баробарида саждага бориб ўз вақтида намоз ўқишимиз эканлиги уқтирилган.
