Имомат

Сақалайн ҳадисининг санади   Шиа ва сунний уламолари ўртасидаги яна бир машҳур ва таниқли ҳадислардан бир «Сақалайн ҳадиси»дир. Кўплаб саҳобалар бу ҳадисни бевосита ҳазрат Расулуллоҳ (саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи васаллам)дан нақл қилишган бўлиб, айрим буюк уламоларнинг айтишича, ушбу ҳадисни ривоят қилган саҳобаларнинг сони ўттизтадан ортиқдир.[1]

Ислом тарихининг гувоҳлик беришича, Пайғамбаримиз Муҳаммад Мустафо (саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи васаллам) даъватлари-нинг учинчи йили Аллоҳнинг амри билан хуфёна даъватларини ошкор этишга буюрилдилар. Шуаро сурасининг 214-оятига биноан; <وَأَنذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ>

  «Манзилат» ҳадисини шиа ва сунний олимлари Аъроф сурасининг 142-ояти тафсирида нақл қилинган. Бу ояти каримада ҳазрат Мусо (алайҳис салом) 40 кун давомида Парвардигори карим мулоқотига боргани ва Ҳоруннинг Бани Исроил қавми ораси Мусо тарафидан ўринбосар этилиши ҳақида сўз юритилган. Ҳадис қуйидагича нақл қилинган:

  Ҳазрат Расулуллоҳ (саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи васаллам) нинг муборак ҳадисларига оид китобларни хусусан «Аҳли суннат» биродарларимизнинг ҳадис манбаларини кўздан кечириб, мутолаа қилсак, ул ҳазратнинг Али (алайҳис салом) халифа ва пешво эканлиги ҳақидаги ҳадисларининг нақадар кўплигини ошкора кўрамиз.

  Аҳли суннат деб аталмиш бир гуруҳ мусулмонларнинг этиқодича, Ислом пайғамбари (саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи васаллам) дунёдан риҳлат қилаётганларида ҳеч кимни ўзларидан сўнг халифа, ворис ва раҳбар этиб тайинламаганлар.

Энг аввало ушбу масалада ўта муҳим нуктага таважжуҳ қилмоқлик зарурдир, у эса қуйидагидан иборат:  Қуръони Карим таълимоти бўйича, «имомлик мартабаси» бир инсон ета олиши мумкин бўлган энг юқори ва улуғ мақомдир.

 Пайғамбарларнинг юборилиши зарурлиги хусусида қилган суҳбатларимиздан имомга бўлган эҳтиёжимизни ҳам тушунишимиз мумкин. Чунки, айнан ўша суҳбатимиздаги далилларни имомат масаласида ҳам келтиришимиз мумкин.

  Ҳазрат пайғамбаримиз Муҳаммад Мустафо (саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи васаллам) дан сўнг мусулмонлар икки гуруҳга бўлиниб кетганини биламиз:  Бир гуруҳ Пайғамбаримиз ўзларидан кейин ўринбосар ва ворис тайинламай, бу ишни умматнинг зиммасига топширганлар

Хутбанинг ниҳоясида шундай марҳамат қилдилар: Худоё гувоҳ бўлгин! Ривоят қилувчи шундай дейди: Иккалалари бир-бирларидан узилмай туриб, Пайғамбар (саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи)га ушбу ояти карима нозил бўлди:

БИСМИЛЛАҲИР РОҲМАНИР РОҲИЙМ Пайғамбаримиз Муҳаммад Расулуллоҳ (саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи васаллам)нинг Маккага қилган охирги сафарлари ҳижратнинг ўнинчи йилида ҳаж амалини адо этиш учун бўлган. Олтинчи пешвоимиз имом Жаъфар Содиқ (алайҳис салом) бу борада айтадилар: عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ وَ مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ عَنِ الْفَضْلِ بْنِ شَاذَانَ جَمِيعاً عَنِ ابْنِ …