Najot Kemasi sayti Ушбу сайт Аҳли-Байт ғояси асосидаги соф ва ҳаётбахш Ислом дини ҳақида ишончли манбаларга таяниб теран маълумотларни ҳақиқат изловчиларига тақдим этиб боради.
Related Articles
Ассалому алайкум. Нажот Кемаси Жамоаси. Мени бир нечта саволим бор эди:
- Ўзбекистонда 10 чи апрелда ҳайит эълон килинса, аммо мужтаҳидларимиз ҳали ўша кун учун фатво эълон қилмасалар, рўза тута оламизми?
- Рамазонда явмуш шак борми?
- Фитрни қачон чиқаришимиз керак?
- Агар Рамазон бўлсаю, аммо рўза тутмасак каффораси борми?
Ҳурмат билан
Умида
БИСМИЛЛАҲИР РОҲМАНИР РОҲИЙМ
Ва Алайкум Ассалом ва Раҳматуллоҳ Ҳурматли Муслима Опамиз.
А. Оятуллоҳ Саййид Али Хоманаийнинг расмий идоралари томонидан берилган маълумотга кўра, сешанба куни 9 апрелда оқшом пайти Шаввол ойи кўринишининг эҳтимоли кучлироқ бўлиб, 10 апрел Рамазон Ҳайити эканлиги кутилмоқда. Лекин ҳозирча бу борада аниқ фатво берилмаган, сешанба куни оқшом Шаввол ойи кўриниши ёки кўринмаслиги билан фатво эълон қилинади, иншо Аллоҳ.
РАМАЗОН ОЙИ КИРИБ КЕЛГАНИ ЁКИ ЧИҚҚАНИНИ БИЛИШ ЙЎЛЛАРИ ҚУЙИДАГИЛАРДАН ИБОРАТ:
Ойнинг биринчи куни эканлиги беш йўлдан бири билан маълум бўлади;
- Инсон ўзи ойни кўрса.
- Бир гуруҳ одамлар биз ойни кўрдик дейишлари билан уларнинг гапидан инсонда ишонч пайдо бўлса.
- Адолатли икки эркак кеча биз ойни кўрдик, деб айтишса ва ойнинг чиққанлиги белгиларининг ўрнини алмаштирмасдан айтишса.
Бироқ агар ойнинг чиққанлиги белгиларини иккаласи икки хил айтса, у ҳолда у иккисининг сўзига эътибор берилмай, унга амал қилинмайди.
- Шаъбон ойининг аввалидан ўттиз кун ўтса, ундан кейин Рамазон ойининг биринчи куни хисобланади. Худди шундай, Рамазон ойининг аввалидан ўттиз кун ўтса, Шаввол ойининг биринчи куни ҳисобланади.
- Шариат ҳокими (фақиҳ ва мужтаҳид) Рамазон ойининг биринчи куни деб ҳукм чиқарса, у ҳолда Рамазон ойининг биринчи куни деб қабул қилинади. (1730-масала)
Агар шариат ҳокими ойнинг авали деб ҳукм чиқарса, ўша мужтаҳидга тақлид қилмаган киши бўлса ҳам, унинг ҳукмига амал қилиши шарт. Аммо киши Рамазон ойи кўрингани ҳақида шариат ҳокими хато қилаётганини билса, у ҳолда унинг фатвосига амал қилмасликка хақлидир. (1731-масала)
Мунажжимларнинг олдиндан айтиши йўли билан ойнинг биринчи куни аниқланмайди. Аммо инсон уларнинг айтганига аниқ ишонч ҳосил қилса, у ҳолда унга амал қилиши шарт. (1732-масала)
Ойнинг баланд бўлгани ва кеч ой ботгани бир кун олдин ой чиқганига далил булаолмайди. (1733-масала)
Агар ойнинг биринчи куни экани бир киши учун аниқ бўлмаса ва шу сабабли рўза тутмаса, сўнг икки нафар одил киши биз кеча ойни кўрдик дейишса, ўша кун рўзасининг қазосини тутсин. (1734-масала)
Агар бирор шаҳарда ойнинг чиққани маълум бўлса, бошқа шаҳарнинг одамларига бунинг фойдаси йўқ, аммо икки шаҳар бир-бирига яқин бўлса ёки уларнинг уфқлари бир бўлса, у ҳолда ўша шаҳарнинг уфқига иккинчи шаҳар аҳли ҳам амал қилишади. (1735-масала)
Б. Рамазон ойида ҳам ЯВМУШШАК бор;
Рамазон ойидаги ЯВМУШШАК одатда охирги кун, яъни ўттизинчи кун баъзан ўртага келади. Чунки, Рамазон ойининг 29 чи куни оқшомида Шаввол ойи кўриниш ҳолатида бўлиб, лекин кўринмагани учун 30 чи куни Рамазон ойининг охирги куними ёки Шаввол ойининг биринчи куними деган шак-шубҳа туғилганда, ўша кунга ЯВМУШШАК куни дейилади.
Рамазон ойидаги ЯВМУШШАК кунида икки амалдан бирини бажармоқлик лозим:
- Ўзи яшайдиган шаҳарда ёки қишлоқда қолиб, рўза ниятини қилмаган ҳолда ейиш-ичишдан тийилиш вожибдир. Агар зуҳр (туш) вақтигача Рамазон ойининг охирги куни, 30 чи куни эканлиги маълум бўлса, Рамазон ойининг охирги куни рўзаси деб ният қилади, лекин агар Шаввол ойининг биринчи куни эканлиги маълум бўлса, у ҳолда албатта, бирор нарса ейиши ёки ичиши керак бўлади. Чунки, Шаввол ойининг биринчи куни рўза тутиш ҳаромдир.
Бироқ умуман маълум бўлмаган тақдирда, ўша куни ҳеч бир ниятсиз ҳолда еб-ичишдан тийилиб ошқомгача сабр қилади.
- Яшаётган шаҳардан ёки қишлоқдан ташқарига чиқиб, (бориб қайтиши камида 45 километр) бирор нарса тановул қилиши лозим.
В. Агар ЯВМУШШАК куни юқорида айтилган икки ишдан бири қилинмаса ва кейин ўша куни Рамазон ойининг охирги куни эканлиги маълум бўлса, унда ўша куннинг рўзасини қазо қилиш билан бирга каффорасини ҳам адо этиш вожибдир.
Каффораси; 60 кун рўза тутиш ёки 60 камбағал-муҳтожга таом беришдан иборат.
60 камбағалга таом бериш деганда, бир маҳал қорин туядиган миқдорда олмишта камбағални таомлантириш ёки олтмишта камбағалга бир муд таом, яъни 750 грамм миқдорида буғдой ё ун ё нон ё гуруч ёки макарон беришдир.
Г. Рамазон Ҳайити оқшоми Фитр закотини 3 килограмм буғдой миқдорида чиқариш белгиланган шароитга эга бўлган ҳар бир мусулмонга вожиб бўлади.
Фитр закоти ҳақида батафсил маълумотга эга бўлиш учун қуйидаги мақолани ўқиб чиқиш тавсия қилинади:
https://najotkemasi.net/2020/05/fitr-zakoti-haqida-bilishimiz-zarur-bo.html
https://najotkemasi.net/2020/05/qancha-miqdorda-fitr-zakoti-chiqariladi.html
